Dodenherdenking

Op 4 mei is het in Nederland 's avonds om 8 uur 2 minuten stil vanwege de Dodenherdenking. Dit was in 1945 het moment, dat in Wageningen de overgave door de Duitsers werd getekend. Als kind kende ik van thuis en van school verhalen over de bezetting en het verzet uit de Haarlemmermeer.

In de rest van Europa is de Dodenherdenking vaak op 11 november om 11 uur, het moment, waarop in 1918 de Wapenstilstand inging.
Gelukkig ging deze minstens zo bloedige oorlog, waarbij er dagen waren waarop meer dan 100.000 mensen aan het front stierven: de complete bevolking van Leiden! Die ellende bleef Nederland bespaard. Wel heeft de mobilisatie ons een hoogtepunt in de literatuur opgeleverd: "Frank van Wezel's roemruchte jaren" van A.M. de Jong.

Af en toe heb ik schaterend van het lachen deze antimilitaristische roman gelezen. De schrijver A.M. de Jong zou in de Tweede Wereldoorlog een van de slachtoffers worden van de Silbertannemoorden.
De evenknie van "Frank van Wezel's roemruchte jaren" is "De lotgevallen van de brave soldaat Svejk" van Jaroslav Hasek.

Over de Tweede Wereldoorlog zijn er genoeg verhalen in omloop. Over de Eerste Wereldoorlog is dat, zeker in Nederland, veel minder. Deze dagen kwam bij mij weer letterlijk en figuurlijk een verhaal naar boven uit "the Great War".
In 1977 was ik met Bas en Thea Warnink, Joep Kapiteyn en Nel Arends op vakantie. We zouden naar Ierland gaan. We zouden vanuit Fishguard oversteken naar Rosslare. We kampeerden in deze kustplaats in Wales. Na het avondeten gingen we naar "the Club", een op de camping gelegen pub, waar we nog wat wilden drinken.

Het was echter een Gentlemen's Club. De mannen werden keurig ingeschreven als "member", terwijl de vrouwen door mochten lopen. Hierover waren zij, tot onze grote vreugde, nogal verbolgen.
Terwijl wij ons laafden aan het lokale bier, raakten we aan de praat met een 84-jarige Schot, die in "the Great War" oorlogsvlieger was geweest.

In met linnen beklede oncomfortabele tweepersoonsvliegtuigen ging het er nogal amateuristisch toe.

De bommen werden boven de loopgraven van de Duitsers opgepakt en met de hand overboord gezet. Dit verhaal uit een compleet ander tijdperk is altijd in mijn onderbewuste blijven hangen.

Af en toe komt het weer naar boven. Zoals bij deze Dodenherdenking.

Naschrift:
Na de Dodenherdenking op de televisie keken we naar "De jongen in de gestreepte pyjama" op SBS6.

Dat film over een concentratiekamp onderbroken werd door diverse reclameblokken was op deze avond al storend, maar het werd helemaal bizar toen er een reclame tussen zat waarin een paar voor een korte vakantie op zoek ging naar een perfecte hotelkamer in....Berlijn!