donderdag 26 mei 2011

Superhelden

Het thema van de Kinderboekenweek van 2011 is "Superhelden". Nu wil het toeval, dat ik, net als vorig jaar, een dag door mocht brengen in mijn oude stek in de bibliotheek van Katwijk aan den Rijn. Marcel van Driel bracht in het kader van de Kunstroute, wederom een bezoek aan deze energiezuinige en gezellige bibliotheek.

En laat Marcel van Driel net deze week de drukproeven afgeleverd hebben bij zijn uitgever. De titel van zijn in het najaar te verschijnen boek: Superhelden.
Leuke bijkomstigheid is, dat als je de website www.superhelden.nl bezoekt, je nog even kunt stemmen op de omslag van dit boek.

Net als in 2010 vertelde Marcel vol overgave en met een gezonde dosis humor het multimediale verhaal rond zijn boek Subroza.nl.

Ook dit keer kwamen er maar liefst 5 klassen langs. Desondanks ging het verhaal voor mij als toehoorder, door de manier waarop de auteur het wist te brengen, niet vervelen. Pure klasse!
Tussen het werk als cateringmedewerker en portier voor de komende en gaande klassen door kon ik de aanschaf voor week 23 afmaken. Marcel van Driel gaat binnenkort aan de slag om een multimediaal verhaal rond Superhelden in elkaar aan het zetten. Hopelijk nodigt de gemeente Katwijk hem in het kader van de Kunstroute in 2012 wederom uit. Bij deze bied ik mij aan om een dag gastheer te zijn in de bibliotheek van Katwijk aan den Rijn, ook al val ik niet in de categorie der Superhelden.

zaterdag 21 mei 2011

Die Schöpfung en andere scheppingsverhalen

Ondanks het zonnige lenteweer zaten wij het grootste deel van de vrije zaterdagmiddag binnen. Het was de voorlaatste reguliere repetitie in de Lokhorstkerk van "Die Schöpfung". Over 4 weken is de uitvoering onder leiding van Paul Valk in de Hooglandse kerk.

Ook al is toegangsbewijs 235 al verkocht, er zijn nog steeds kaartjes te koop. Ga daarvoor snel naar de site van de Stichting Leidse Koorprojecten.
"Die Schöpfung" van Joseph Haydn is gebaseerd op het alom bekende scheppingsverhaal in de Bijbel. Het is het openingsverhaal van Genesis.

Nu mag dit mooie epos bij velen bekend staan als HET scheppingsverhaal, er zijn er nog meer, zowel oeroude als betrekkelijk nieuwe. Uit mijn eigen boekenkast heb ik voor jullie een keuze gemaakt uit diverse scheppingsverhalen.
De eerste komt uit "Goden mensen monsters uit de Griekse mythologie".

Momenteel staan de Grieken niet zo positief bekend vanwege hun gerommel met de Euro, maar in een grijs verleden stonden ze te boek als de bakermat van de Europese beschaving. Nu is de chaos in die contreien niet helemaal nieuw. Ik citeer: "" In het begin heerste er chaos. Uit deze chaos kwam Moeder Aarde tevoorschijn. Haar zoon Ouranos (Lat.: Uranus) modelleerde de aarde totdat zij de vorm hadm die wij thans kennen, en schiep de bloemen, bomen, dieren en vogels."
Later volgde er een strijd tussen de Titanen en de Nieuwe Goden, zoals Zeus en Hera, die hun thuis hadden op de berg Olympus. Inderdaad, de bakermat van de Olympische Spelen!
In dezelfde serie verscheen "Goden en helden uit de Noordse mythologie".

"In het begin was er Ginnungagap, een grote leegte. Een ruimte, zo reusachtig, dat ze zich in alle richtingen tot in eeuwigheid uitstrekt. Ofschoon die leegte eindeloos en vormloos was, was er toch niet niets. Hoe dat mogelijk is, behoort tot het geheim van de Goden." Er ontspon zich een strijd tussen de Vuurgoden en de IJsgoden!!!
Een belangrijke rol in de Scandinavische mythologie speelt de wereld-es, Ygdrassill.

Momenteel liggen de gebieden, waar nog Keltische talen gesproken worden, in de uithoeken van Europa, maar ooit was het halve continent het leefgebied van de Kelten.

De Kelten hebben een enorm rijke mythologie, maar verrassend genoeg hebben de druïden hun leer over het ontstaan van de wereld in hun graf meegenomen.

De vertellingen over bijvoorbeeld De Dana, lieten de Ierse vertellers vooraf gaan door het Bijbelse scheppingsverhaal.

Ik noem het hier toch, want de Keltische mythologie is te mooi om links te laten liggen.

Tenslotte zijn er ook nog moderne scheppingsverhalen. In "De Celestijnse belofte" van James Redfield, wordt het scheppingsverhaal uit Genesis in het hoofdstuk "De boodschap van de mystici" naadloos gecombineerd met de evolutieleer van Charles Darwin.

Maar het mooiste scheppingsverhaal is te vinden in "De Silmarillion" van J.R.R. Tolkien, de auteur van "In de ban van de Ring". Het eerste hoofdstuk heet "De muziek van de Ainur".

Enkele citaten uit "De Silmarillion":
Er was Eru, de Ene, die in Arda Illuvatar wordt genoemd. Hij schiep eerst de Ainur, de Heiligen, die de vrucht van zijn denken waren; en zij waren bij hem voor er iets anders werd geschapen. Hij sprak met hen en legde hun muziekthema's voor; en zij zongen voor hem en hij was verheugd. Maar lange tijd zongen zij slechts elk afzonderlijk, of met weinigen samen."
Na verloop van tijd zingen zij allen samen een Groots Muziekstuk en schiepen zo, met Melkor die disharmonisch zong, een Nieuwe weeld. Illuvator zei tegen hen: "Aanschouw uw Muziek!"
En zo is de cirkel weer rond. Muziek als oorsprong van "Die Schöpfung"!
En in Genesis, waarop "Die Schöpfung" is gebaseerd, is de slotzin aan het eind van iedere scheppingsdag: "En God zag, dat het goed was...."

vrijdag 20 mei 2011

Annie M.G. Schmidt


Het zal weinig mensen ontgaan zijn, dat vandaag Annie M.G. Schmidt 100 jaar geleden geboren is. De grootste Nederlandse kinderboekenschrijfster was in haar jonge jaren bibliothecaresse in Vlissingen, alvorens ze na de Tweede Wereldoorlog furore maakte als schrijfster.
Behalve kinderboeken schreef ze ook nog een enorme hoeveelheid gedichten, zowel voor kinderen als voor hen, die net als de schrijfster "Altijd acht gebleven" zijn.

Veel van deze gedichten zijn op muziek gezet en zijn klassiekers geworden.

Bij Ada op school was vandaag, net als op veel andere scholen in ons polderlandje, een Annie M.G. Schmidtdag. Er zijn trouwens periodes geweest, dat het hier thuis iedere dag Annie M. G. Schmidtdag was. Wat hebben we veel voorgelezen uit het werk van dit Zeeuws meisje.

Ik durf te stellen, dat ik alle verhalen van Jip en Janneke in de kinderjaren aan mijn klavertje vier heb voorgelezen.

Ook bij de ontvangst van klassen of het wekelijks voorleesuurtje in de bibliotheek van Katwijk aan den Rijn kwam het werk van haar hand goed van pas. Zowel haar verhalen als haar gedichten sloegen aan.
En wie is er in mijn jeugd niet groot geworden met de onvergetelijke liedjes uit "Ja zuster, nee zuster"?
Daarnaast schreef ze ook nog teksten voor cabaret, radio, televisie en musical. Kortom, hier is een duizendpoot bezig geweest, die hoge kwaliteit afleverde. Het is dus niet zo gek, dat overal in het land, en uiteraard ook op mijn blog, aandacht werd besteed aan Annie M.G. Schmidt.

Het grootste compliment, dat haar gemaakt kon worden, is het bedenken van de term "Jip en Janneke-taal".

Dat staat voor helder, voor iedereen begrijpelijk taalgebruik. En dat kenmerkte al haar boeken, of het nu "Otje", "Minoes" of "Pluk van de Petteflet" of haar vele gedichten betreft. Wat dat aangaat gaat daar mijn hert naar uit: speels, vol humor en een beetje anarchistisch. Dit alles is keurig samengevat in één aansprekende titel: "Ik ben lekker stout".

Uiteindelijk is toch de droom van iedere blogger: zo goed worden als Annie M. G. Schmidt!

Alleen al een vondst als de heen en weerwolf....

woensdag 18 mei 2011

Cursusweek

Het is deze week een soort cursusweek. Maandagochtend gaven Martine Schreuder en ik acte de presence bij het overbrengen van het door ons geleerde over BicatWise. Wie de foto's bij Een sprookje gezien heeft, die weet, dat dit een kolfje naar mijn hand was.

Wizzard stamt in het Oudengels namelijk af van wise man. En dan ben je bij mij natuurlijk aan het juiste adres.

Morgen gaan Martine en ik verder met ons zegenrijke wijze werk.
Vanmorgen gaven Walter de Gouw en Monique Kromhout de cursus "Haal meer uit google".
Zo kunnen we voortaan nog beter googelen....

vrijdag 13 mei 2011

Een sprookje



Er was eens een volwassene, die zich heel graag wilde bekwamen in de edele schilderkunst. Nu valt dat in het begin nog wel mee, maar als je verder wilt komen dan de eerste beginselen, dan is het toch wel handig als je dat samen met anderen doet. Dus ging deze volwassene op zoek naar andere schilderachtige types.

En terwijl elders in Europa het spook van de revolutie rondwaarde, werd in kustplaats, gelegen op de blanke top der duinen, in mei 1968 “Pictura” opgericht. Heinrich Heine zei het in de 19e eeuw al: “In Holland gebeurt alles 50 jaar later.” We kunnen ons dus op gaan maken voor een woelige meimaand in 2018.
Nu stonden de schilderachtige types in Katwijk natuurlijk wel een rijke historie. Rond 1900 bezat het toenmalige vissersdorp aan de Noordzee een heuse kunstenaarskolonie met klinkende namen.

Maar helaas, de dekolonisatie had ingezet. Lang voordat er sprake was van “Indië verloren, rampspoed geboren” was de kunstenaarskolonie in Katwijk verloren gegaan.
Maar de schilderachtige types lieten zich daardoor niet van de wijs brengen. Iedere dinsdagavond kwamen ze bijeen om met een kwast in de hand de sterren van de hemel te schilderen. Men was zeer ambitieus. Jarenlang was het Witte schooltje de expositieruimte voor “Pictura”. Het plan was helder: beginnen in het Witte schooltje en eindigen in het Witte huis!
Maar zoals alles in het leven, liep dit sprookje toch een slagje anders.

Bill Clinton zag het niet zitten om op een hele serie schilderijen in alle mogelijke standen met Monica Lewinski vereeuwigd te worden, dus via de Nederlandse regering werd de gemeente Katwijk verzocht om “Pictura” met gezwinde spoed uit het Witte schooltje te knikkeren. Hetgeen geschiedde.
Maar in sprookjes verschijnt dan altijd een goede fee of iets dergelijks om de hoofdpersoon te komen redden.

Daar hoopten de schilderachtige types ook op, maar helaas, er kwam geen sprookjesprins opdagen, maar ze moesten het doen met een eenvoudige bibliothecaris. “Nou goed, we kunnen ons in ieder geval deze zomer hiermee redden!”, was een van de opmerkingen, die de bibliothecaris opving.

We zijn inmiddels een jaar of 18 verder en de schilderachtige types komen nog steeds iedere zomer exposeren in de bibliotheek van Katwijk aan den Rijn. Want zo gaat dat in sprookjes. En wat ook steevast gebeurt in sprookjes, is de fraaie slotzin: “En ze schilderden nog lang en gelukkig!”

Walk on the wild side


In mijn jeugdjaren, toen ik in "De Hobbit" in Nieuw-Vennep ieder weekeinde wel een bardienst draaide, was in dit alternatieve jongerencentrum "Walk on the wild side" van Lou Reed een veel gedraaid nummer.

Het was dus extra aanlokkelijk, toen ik dit affiche in de bibliotheek zag hangen om daar tijd voor vrij te maken.

Na thuis met Ada gegeten te hebben fietste ik voor de tweede keer naar Katwijk, dit keer om de lezing van Jolanda Linschooten bij te wonen. De bibliotheek zat met ongeveer 75 toeschouwers behoorlijk vol, toen om 8 uur de lichten uit gingen en we op een groot scherm de prachtige foto’s en filmbeelden van de fotograaf, auteur en avonturier Jolanda Linschooten kregen voorgeschoteld, die graag naar noordelijke oorden trekt, zoals Lapland en Alaska.
Maar, zei ze er bij: “Vlakbij ligt een ongerept natuurgebied: de Schotse Hooglanden”.

En daar is geen woord van gelogen. Met een rugzak en een simpel tentje trok ze met of zonder haar levenspartner Frank van Zwol 10 weken door de Highlands. Vaak bleven ze een dag of 10 buiten de bewoonde wereld.
Nu zijn Ada en ik nog niet in Schotland geweest, maar als je de beelden ziet, dan krijg je, ondanks de filmpjes van lopen en kamperen in de regen, toch wel zin om te gaan. Wat is dit uniek, die leegte in ons dicht bevolkte werelddeel. En ondanks de in vergelijking met de Alpen vrij geringe hoogte is het toch zeer ruig. Desolaat.

Desondanks waren er zeer zeker punten van herkenning: de wandeling door het hoogveen, waarbij je een decimeter wegzakte in de zompige bodem riep meteen herinneringen op aan onze wandelvakantie in Dartmoor.
Behalve beelden van de prachtige natuur kregen we ook beelden en verhalen voorgeschoteld van Schotse plaatsjes, gebruiken en geschiedenis, terwijl ook de muziek niet werd vergeten. Vooral de doedelzakmuziek niet.

In de pauze kon ik het als rasechte bibliothecaris natuurlijk niet nalaten om een gesigneerd exemplaar van “Bergtochten in Schotland, Wales en Engeland” te kopen.

De bewandelde en behandelde routes en de werkelijk schitterende foto’s, die tijdens “Walk on the wild side” vertoond werden, staan in dit boekje. Ook als je nooit naar de Schotse Hooglanden zou gaan, kun je volop van dit boekje van Jolanda Linschooten genieten. Vooral met prachtige Schotse muziek op de achtergrond.

donderdag 5 mei 2011

Bevrijdingsdag

Gisterenavond ben ik met Ada naar de dodenherdenking in Voorschoten geweest. De leerlingen uit groep 8 van haar school, Het kompas, waren uitgekozen om kransen te mogen leggen. Het blijft toch iets indrukwekkends hebben: een paar honderd mensen bij elkaar en dan toch die stilte.

Alleen de vogels in het park kwetterden er doorheen. Het werd, toen de zon achter de bomen verdween, behoorlijk koud. De voorbode van een koude nacht. We hebben trouwens toch heel bijzonder weer. Buiten dat het al 2 maanden droog en zonnig weer is, is momenteel het verschil in temperatuur tussen dag en nacht extreem groot. In het noorden van het land heeft het 3 graden gevroren, terwijl het overdag een graad of 17 zou worden. Een verschil van 20 graden! Stel je een winterse dag voor met overdag temperaturen rond het vriespunt en 's nachts -20.....

Ondanks dat ik vrij genomen had, werd ik op Bevrijdingsdag toch om half 8 al wakker. De ingebouwde wekker doet toch zijn werk. Tot een paar jaar geleden was deze "Nationale feestdag" automatisch vrij voor ons, maar toen is deze vrije dag op aandringen van de werkgevers uit de CAO voor Openbare Bibliotheken verdwenen. In 1983, ten tijde van het kabinet Lubbers I, moesten de ambtenaren en de trendvolgers 3% salaris inleveren. In ruil daarvoor kregen we voortaan ieder jaar 5 mei vrij.

Ik kan er met mijn pet nog niet bij, dat de bonden hiermee ingestemd hebben. Als we in ruil hiervoor 3% loonsverhoging hadden gekregen, zou het een aanbod zijn geweest, waar je geen nee tegen kon zeggen, maar het werd iets vaags als een voorwaardelijke verlofdag, die je kreeg, als je je gedurende een kalenderjaar niet ziek had gemeld. Overbodig om te zeggen, dat deze voorwaardelijke verlofdag in de nieuwe CAO inmiddels ook weer is verdwenen.
De lijst met "vernieuwingen", die ik in 30 jaar bibliotheekwerk langs heb zien komen, is inmiddels behoorlijk lang. De onregelmatigheidstoeslag van 20% voor avonddiensten en 30% voor de zaterdagdienst: verdwenen. De ingeklemde zaterdag na een vrijdag, waarop de bibliotheek vanwege een feestdag dicht was: verdwenen.

De "oude lullendagen", die je extra vrij kreeg bij het passeren van een bepaalde leeftijdsgrens: verdwenen, met de smoes "leeftijdsdiscriminatie". Er zat helemaal geen discriminatie aan, want iedereen, die die leeftijd bereikte, kreeg die extra vrije dagen. Juist mijn leeftijdsgenoten mogen zich gediscrimineerd voelen: eerst kreeg je ze niet, omdat je de juiste leeftijd niet had, en nu heb je die leeftijd, en nu zijn ze verdwenen, zonder dat er iets tegenover staat. Het komt er kortom op neer, dat je per jaar een week langer mag voor hetzelfde salaris.
Met dit alles in mijn achterhoofd heb ik me op mijn werk als OR-lid met hand en tand verzet tegen het verdwijnen van Bevrijdingsdag als vrije dag. Uiteraard verlies je dat. Dat had ik ook ingecalculeerd. Maar sindsdien neem ik principieel vrij op 5 mei.
Ooit heb ik er 3% salaris voor ingeleverd, en dan zal ik die dag vrij krijgen ook. Maar ja, hoe principieel is principieel? Als ik voor de keuze gesteld word: wil je 5 mei vrij, of wil je een dag langer schaatsen op natuurijs, dan is de keus voor mij niet zo moeilijk meer!

Maar goed, vooralsnog heb ik verlofuren genoeg om me principieel op te kunnen stellen, dus ik was op deze zoveelste zonnige dag op rij vrij. Vanochtend ben ik 6 km wezen hardlopen. U ziet het, ik zit in de rustperiode, voorafgaand aan de marathon. Maar ik ken genoeg mensen, die 6 km lopen hier niet onder rekenen.
Na een verkwikkende douche en lunchen in de tuin fietste ik met Ada naar Abbenes. We reden een mooie route langs 't Vennemeer, de Koppoel en Nieuwe Wetering om langs de Ringvaart de J.P. Heijeweg naar Abbenes te nemen. In de tuin werden we door mijn jarige zus Bets verwelkomd. Ik heb in ieder geval geen spijt, dat ik dit jaar op Bevrijdingsdag principieel ben gebleven!